Tijdens het sprankelende interview met Nicky Dankelman gaf zij aan benieuwd te zijn naar het verhaal van Anneleen van der Kolk. Deze jonge sociaal ondernemer is nu ongeveer een jaar bezig als zelfstandige en ziet nu haar ideeën werkelijkheid worden. We gaan met haar in gesprek over het hoe en waarom van sociaal ondernemen en beginnen met de bekende vraag; “Wat is nu eigenlijk een sociaal ondernemer?”
“Als sociaal ondernemer probeer je op een ondernemende manier maatschappelijke problemen op te lossen. Volgens mij gaat het daarbij niet alleen om het opzetten van ondernemingen, maar ook om op een ondernemende manier te kijken: welke vraagstukken liggen er, kunnen we daar niet iets aan veranderen? En wat is daar dan voor nodig? Dat is ook ondernemen.”
Anneleen van der Kolk is werkzaam bij verschillende sociale initiatieven. Zo is ze één van de begeleiders van SocialStart. Maar ook initiatiefnemer van Firma Koos, ontstaan uit de opdracht die zij van De Regenboog Groep kreeg toen ze zelf deelnemer was bij SocialStart. Ook is ze mede-oprichter van het dus.collectief en crowdfunding- en community-manager bij Brouwerij Kleiburg. “Dit interview is een te gekke combinatie. Met mijn tas van Firma Koos, een biertje van Brouwerij Kleiburg en praten over sociaal ondernemen. Prachtig, toch?”Over Anneleen van der Kolk
“Dit interview is een te gekke combinatie. Met mijn tas van Firma Koos, een biertje van Brouwerij Kleiburg en praten over sociaal ondernemen. Prachtig, toch?”
Zorgen dat iedereen mee kan doen
Anneleen van der Kolk studeerde Architectuurgeschiedenis. In eerste instantie met de ambitie om later te gaan promoveren en misschien wel de wetenschap in te gaan. Toen ze, tijdens haar master, op reis ging naar Lagos, Nigeria om onderzoek te doen naar stedenbouw daar, ontdekte ze haar echte passie. “Ik wil de rest van mijn leven iets doen wat maatschappelijke waarde heeft. In Lagos krijgen de rijken het steeds beter en worden de armen steeds armer. Dat probleem kan ik niet oplossen, maar ik kan wél aan de slag in mijn stad. Zorgen dat iedereen mee kan doen. Ik ontdekte dat dat mijn grootste drijfveer is.”
Vanaf dat moment werkte ze zo hard mogelijk om snel haar studie af te ronden en aan de slag te kunnen. Toen ontdekte ze ook SocialStart. Een programma waarbij jonge wereldverbeteraars hun eigen sociale onderneming op kunnen zetten onder begeleiding van mentoren en diverse bedrijven. “Ik kreeg de opdracht van De Regenboog Groep om een label op te zetten voor de producten die gemaakt worden bij De Derde Schinkel, een sociale werkplaats. Dat is Firma Koos geworden. Wij maken werk van hergebruik: van afgedankte materialen worden cadeauproducten gemaakt door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.”
Duurzaam ondernemen
Anneleen benadrukt dat een verdienmodel daarbij essentieel is. “Daarmee kun je op de meest duurzame manier zorgen dat mensen werk hebben; dat zij mooie producten maken die verkocht worden en waarmee de deelnemers een gezicht krijgen.” Subsidie past daar minder bij, vindt ze. Afhankelijkheid van subsidies en fondsen brengt onzekerheid met zich mee. Een onderneming met een goed verdienmodel een stuk minder.” Dat roept de vraag op of het ondernemerschap altijd haalbaar is. Anneleen reageert vrij stellig: “Ik geloof dat heel veel mensen goede, ondernemende ideeën in zich hebben. Ik vind het belangrijk dat mensen op een ondernemende manier de wereld in kijken, geloven dat dingen aangepakt kunnen worden. Een kleine sociale onderneming in zich hebben!”
Het zou tof zijn als meer van die ideeën omgezet worden in ondernemingen met positieve impact. En al helemaal als dat vervolgens impact heeft op de sector. “Bij een presentatie van Tony’s Chocolonely leerde ik dat tot nu toe bedrijven vooral afgerekend worden op het niet halen van economische targets. Het zou ontzettend mooi zijn als bedrijven net zo streng worden op het niet halen van hun milieu- en sociale targets.”
“Geëngageerde generatie”
Een wereld waarin iedereen het normaal vindt om aan ‘de ander’ te denken, daar hoopt Anneleen van der Kolk naartoe te werken. “Ik geloof echt dat de wereld dan mooier wordt als iedereen een beetje meer uit is op de ander.” Aan de tijdsgeest zal het volgens haar in ieder geval niet liggen. “Ik zit enorm in een bubbel, veel mensen om mij heen hebben grotendeels overeenkomstige normen en waarden. Maar ik geloof wel dat wij een geëngageerde generatie zijn, die echt impact kan maken als we zeggen: ‘We gaan het anders doen, gasten!’”
“We gaan het anders doen, gasten!”
De keerzijde van mooie dingen doen
Door een jaar in haar eentje te werken aan Firma Koos leerde ze een belangrijke les. “Ik moet ophouden te denken dat ondernemen betekent dat je alles alleen moet doen. Ik moet in een team werken, ik heb echt feedback nodig. Dat iemand tegen mij zegt: ‘Dat heb je goed gedaan!, of: ‘Zou je dat nu wel zo doen?’ Ik denk nu bewuster na over welke randvoorwaarden nodig zijn om goed te functioneren. En probeer die randvoorwaarden ook te creëren. Bijvoorbeeld door meer mensen te betrekken bij mijn plannen.”
Maar ook: wanneer heb je vrije tijd? “Mensen zeiden het wel eens: ‘Zorg je dat je weekend houdt? En: ‘Heb je eigenlijk nog wel eens vakantie?’. Ik dacht dat ik het allemaal wel redde, vooral omdat ik eigenlijk nog geen idee had waar mijn eigen grenzen lagen.” Toen ze rond de kerst na een lange tijd weer eens vakantie had – en tijdens die vakantie niet veel meer kon doen dan slapen en series kijken – besefte ze dat ze te lang vergeten was om familie en vrienden te betrekken bij haar werkzaamheden. “Het helpt enorm als mensen met me meedenken. Als ze enthousiast, maar ook kritisch zijn. Dat ze soms zeggen: ‘Dit slaat nergens op!’ Ondernemen doe je natuurlijk niet in je eentje, daar heb je al die mensen voor nodig. Ook om te ontspannen en te relativeren.”
“Ik geloof dat ondernemen gewoon doen is.”
Kiezen tussen een mooiere of een slechtere wereld
“Misschien is mijn visie beïnvloed doordat ik op dit moment veel met producten bezig ben. Maar als het aan mij ligt, gaan nog veel meer mensen zich bezighouden met een alternatief voor massaproductie.” Want in de nabije toekomst staat iedereen voor een belangrijke keuze, als het aan Anneleen ligt: “Draag je bij een betere wereld of aan een slechtere?”
“Ik doe vrijwilligerswerk bij de Voedselbank en daar werd mij duidelijk dat het je kan overkomen. Je leven kan ineens helemaal overhoop liggen. Dat ligt echt niet altijd aan de verkeerde keuzes die je hebt gemaakt. Een mooiere wereld is voor mij dan ook een plek waar het niet uitmaakt waar je vandaan komt of wat je is overkomen, maar waarin je altijd mee kunt doen.”
Anneleen draagt het stokje over aan Nanne Brouwer. “Ik heb Nanne ontmoet omdat hij geïnteresseerd was in het dus.collectief. Een collectief-in-oprichting waarin we allerlei sociaal ondernemers met elkaar willen verbinden om samen toffe projecten op te zetten. Met mijn partner-in-crime Malou heb ik toen een keer een biertje met hem gedronken, en het klikte heel snel tussen ons. Net als ik probeert hij ook op allerlei manieren de wereld te verbeteren. Hij heeft heel veel ideeën en moet daarvan heel veel weggooien, omdat hij te weinig tijd heeft om ze allemaal uit te voeren.”
Werd jij net zo enthousiast van het interview met Anneleen van der Kolk als wij – en ben je benieuwd naar het volgende interview? Like ons dan op Facebook, volg ons op Twitter of schrijf je in voor de nieuwsbrief! Zo blijf jij op de hoogte van de nieuwste verhalen over goede zaken van so/creatie!
Reacties