Iedereen heeft recht op een zinvolle vrijetijdsbesteding. Het Tilburgse initiatief Avondje Uit organiseert samen met jongeren met een sociale of fysieke beperking activiteiten waarbij zij leeftijdsgenoten op een informele manier kunnen ontmoeten. “De maatschappij is niet ingericht op mensen tussen de vijftien en dertig die tegen uitsluiting en isolement aanlopen.”
Oprichter Jeroen Hellemons runde een dance evenementenorganisatie toen hij besloot activiteiten te organiseren voor jongeren met een sociale uitdaging. “Ik zag dat er veel jongeren zijn die hier behoefte aan hebben. Bijvoorbeeld omdat ze niet weten hoe ze zoiets aanpakken, weinig sociale contacten hebben of omdat een drukke setting niet voor ze werkt.” Door gesprekken met welzijnsorganisaties, zorginstellingen en jongeren signaleerde hij onder meer behoefte onder autistische jongeren en jongvolwassenen aan alternatieve activiteiten.
Jeroen: “Hoewel het niet de insteek is ons specifiek op autistische jongeren te richten, zijn we inmiddels gespecialiseerd geraakt in wat zij nodig hebben bij activiteiten. Denk aan een prikkelarme omgeving, kleine groepen of een ruimte waarin deelnemers zich even kunnen terugtrekken.”
Jeroen benadrukt dat alle jongeren die op zoek zijn naar meer sociale contacten welkom zijn. “We willen geen stempel dat we een clubje zijn voor mensen met een beperking. Wel vinden we het belangrijk dat jongeren weten dat we rekening houden met hun specifieke wensen en behoeften. Dit betekent bijvoorbeeld dat we bij een kookworkshop het restaurant vragen of we er voor openingstijd terecht kunnen, of dat we voor het bowlen kiezen voor een baan in de hoek om omgevingsprikkels voor deelnemers te beperken. Per activiteit kijken we hoe we deze passend kunnen maken.”
“We houden rekening met de specifieke wensen en behoeften van jongeren”
Avondje Uit wil eenzaamheid onder jongeren en jongvolwassenen bestrijden en ontwikkelt een methode om de sociale kring van deelnemers op lange termijn te verstevigen. Hiertoe werken ze samen met Tilburg University. Uit eerder onderzoek bleek dat eenzaamheid twee piekfasen kent in een mensenleven. Eenzaamheid is het hoogst onder adolescenten en ouderen.
Eenzaamheid geen hot topic
“Eenzaamheid onder ouderen is al jaren onderdeel van het maatschappelijk debat, maar over eenzaamheid bij jongeren wordt minder gepraat,” volgens Jeroen is het onderwerp nog een taboe. “De maatschappij is niet ingericht op mensen tussen de vijftien en dertig die tegen uitsluiting en isolement aanlopen.”
Jongeren praten onderling maar weinig over eenzaamheid: het is allesbehalve een hot topic. “Jongeren met een sociale uitdaging hebben het extra moeilijk omdat contact leggen voor hen lastiger is. Daardoor komt eenzaamheid onder deze groep vaker voor. Als je jongeren de tools geeft om hiermee om te gaan, help je ze voor de rest van hun leven.” Mede-oprichter Cyrille van Melis vult aan: “Wij vinden zelfredzaamheid belangrijk. We bieden jongeren een plek om elkaar te ontmoeten, maar onze missie is dat zij duurzame sociale contacten opbouwen, ook na onze activiteiten.
Sterker in de schoenen
Erwin Morelissen is deelnemer en tegelijkertijd lid van het team. Hij levert graag een bijdrage en vindt het fijn om samen te werken met mensen die geen vooroordelen over hem hebben vanwege zijn autisme. Door Avondje Uit zit hij beter in zijn vel: “Hiervoor had ik last van depressieve klachten. Nu snap ik sneller op mensen af en neem ik makkelijker deel aan activiteiten. Avondje Uit heeft me geholpen sterker is mijn schoenen te staan.” Jeroen: “We vinden het belangrijk onze activiteiten samen met de doelgroep te ontwikkelen zodat deze aansluiten bij hun behoeftes. Daarom is het fijn dat Erwin met ons meedenkt. Hij houdt ons scherp omdat hij vanuit zijn ervaringen soms dingen ziet die wij over het hoofd zien.”
Erwin vertelt dat twee derde van de deelnemers aan Avondje Uit autistisch is. De rest heeft een andere achtergrond. Deze variatie vindt hij waardevol. “In contact met andere autisten herken ik veel, maar op den duur wordt dit erg eentonig. De mix die er nu is, is fijn. Sommige mensen zijn erg introvert, anderen juist niet. Ik vind het fijn dat het verschil er gewoon mag zijn.”
Pittige vraagstukken
Malou Vercammen denkt dat het nog beter kan en zou als pedagoog van het team graag een nog inclusievere samenstelling van deelnemers zien. “Ik denk dat een grotere variatie van meerwaarde is voor de deelnemers. Voor de groepsdynamiek is het vooral belangrijk is dat je op hetzelfde cognitieve niveau kunt communiceren,” aldus Malou. Zelf zou ze graag meer mensen met een fysieke beperking aantrekken. “Er zijn dan uiteraard wel andere dingen waar je rekening mee moet houden. Maar als je rekening houdt met een rustruimte, kun je ook rekening houden met een invalidetoilet of een locatie waar je met de rolstoel gemakkelijk kunt komen.”
Malou is naast pedagoge ook ervaringsdeskundige. Vanwege spina bifida, ook wel bekend als een open rug, zit zij zelf in een rolstoel. Volgens haar weet de maatschappij nog niet altijd hoe we met mensen met een fysieke beperking om moeten gaan. Al zijn er veel mogelijkheden waar ze zelf ook graag over meedenkt.
De grootste uitdaging van het initiatief is volgens Cyrille het businessmodel: “Dit is een pittig vraagstuk waar meer sociale ondernemingen mee worstelen. We doen iets voor een kwetsbare doelgroep die zelf geen financiële middelen heeft om de extra kosten die je maakt te compenseren.” Jeroen: “We doen momenteel veel op vrijwillige basis en met een eenmalige subsidie. We onderzoeken hoe we op een duurzame manier kunnen blijven bestaan. Een mogelijkheid is om zelf zorgaanbieder te worden. We zijn nog op zoek naar onze plek in het sociaal domein. Het is ons doel is om te voorkomen dat mensen in een later stadium langdurige zorg nodig hebben. ”
Avondje Uit komt graag in contact met mensen die willen meedenken. Je kunt hen bereiken via: [email protected]
Verder lezen:
Boi Huisman – Een ritje met de riksja laat ouderen bijzondere momenten beleven
Vincent van der Wel – Een ambitieus alternatief voor de ontwikkeling van geneesmiddelen
Reacties