In de idyllische Ooijpolder, op een steenworp afstand van Nijmegen, ligt de zelfpluktuin van de familie Arnts. Op deze bijzondere plek vind je een bloementuin waar je als bezoeker zelf een vers boeket bij elkaar kunt zoeken en een fruittuin waar je frambozen, bramen en bessen mag plukken. De familie Arnts nodigt bezoekers hier uit om te komen wandelen over het boerenlandpad dat over het terrein loopt. Ze werken sinds 2012 samen met welzijnsorganisatie Pluryn en bieden op die manier jongeren met gedragsproblemen een mooie werkplek. so/creatie gaat in gesprek met de pater familias Barton Arnts over zijn bijzondere onderneming.
Over Barton Arnts
Barton kwam in 1986 als 17 jarige jongen werken op het bedrijf van zijn ouders en nam de varkenshouderijtak voor zijn rekening. Daarnaast werkte hij als bedrijfshulp op een melkveehouderij in Ooij. Bartons wens was de varkenshouderijtak uit te breiden en in 1989 ging hij hiervoor de mogelijkheden verkennen. Tijdens deze ontdekkingstocht werd zijn interesse gewekt voor klein fruit. “Het was een erg gezellige tijd, met veel jeugd die kwam werken”, vertelt Barton. Toen ontdekte hij dat hij het werken met mensen als erg plezierig ervoer. In 2009 op vakantie in Zuid Engeland ontdekten hij het Pick you’re own; zelf plukken van fruit. Dit was het omslagpunt om van een producerend (gesloten) bedrijf om te schakelen naar een open bedrijf en de start van Ooijs Moois.
Tijdens het hoogwater en de evacuatie in 1995 werd bij Barton de interesse gewekt in de brandweer. Toen alles weer rustig was is hij aan de slag gegaan bij het vrijwillige brandweerkorps van Ubbergen. In 2000 kreeg hij de mogelijkheid om voor 50% aan de slag te gaan als beroepsbrandweerman in Nijmegen, waar hij sinds 2007 teamhoofd is.
Van gesloten boerderij naar open zelfpluk tuin
Oorspronkelijk was het boerenbedrijf van de familie Arnts een gemengd bedrijf met melkvee en fruit. Later specialiseerden zijn grootouders zich in akkerbouw en varkens. Barton nam als 17-jarige jongen de varkenshouderijtak op zich. Zijn wens was om deze uit te breiden maar het bedrijf ligt op een lastige locatie waardoor de ontwikkelingsruimte beperkt is. Hierdoor werden ze ertoe gedwongen naar alternatieven te kijken. Tijdens een ontdekkingstocht om de mogelijkheden te verkennen werd zijn interesse voor klein fruit gewekt waarna hij een kas startte.
De hele familie werd hierbij betrokken omdat de fruitoogst veel energie kostte. Halverwege de jaren ’90 braken er zware financiële tijden aan voor het bedrijf. Door gebiedssluiting vanwege varkenspest en evacuatie in 1995 door hoogwater besloot Barton in 2000 de varkenshouderij te sluiten toen hij de kans kreeg om voor 50% aan de slag te gaan bij de beroepsbrandweer in Nijmegen. Bartons vrouw Angeline werkte destijds bij een huisartsenpost en beiden richtten zich naast het klein fruit op hun carrière. Toen Barton in 2007 door promotie teamhoofd werd bij de brandweer was het werk op de boerderij in de toenmalige vorm lastig vol te houden.
“Vee hebben we tegenwoordig niet meer, alleen nog een paar schapen en geitjes om de boel wat aan te kleden.”
In 2009 maakte de familie Arnts tijdens een vakantie in het zuiden van Engeland per toeval kennis met het ‘pick your own’ concept. Thuis zijn ze met dit idee aan de slag gegaan en dit betekende een omslagpunt van een gesloten- naar een open bedrijf. “Door mensen zelf te laten plukken kunnen we kosten besparen en daarnaast vinden mensen het ook leuk om te doen. Het mes snijdt zo aan twee kanten. Vee hebben we tegenwoordig niet meer, alleen nog een paar schapen en geitjes om de boel wat aan te kleden.”
Anders ondernemen en redeneren
“Ongeveer 10 jaar geleden zijn we gestart met het boerenlandpad, dat onderdeel uitmaakt van een netwerk van boerenlandpaden door de Ooijpolder heen. Wanneer we vroeger op vakantie gingen naar Groningen, Friesland of de Achterhoek fietsten we altijd over landerijen. Hier in de Ooijpolder hadden we dat helemaal niet dus wilden we daar iets aan doen. In eerste instantie stelden we een strook langs het perceel open. We hadden toen nog een traditioneel agrarisch bedrijf en verbouwden afwisselend tarwe, maïs en suikerbiet. We werkten wel met een groenbemester en na de oogst zaaiden we een vlinderbloemige om stikstof uit de lucht te halen,” aldus Barton.
“Er waren toen al lijnen in onze werkwijze te zien van anders werken, maar met de opening van de pluktuin zijn we een compleet andere richting op gegaan en hebben we ook het boerenlandpad verder uitgebreid. De insteek hierbij was nieuwe natuur, waaruit 5 procent van onze grond bestaat. We keken hierbij ook naar de biodiversiteit. Zo plantten we hagen en staan er kruiden die vanwege de vogels en dieren die er zitten maar een keer per jaar gemaaid worden. In het hele plan is rekening gehouden met plant en dier. Doordat je op een andere manier gaat ondernemen ga je ook anders redeneren. Niet elk hoekje van het bedrijf hoeft opbrengst te hebben voor graanteelt.”
Succesvol samenwerken
“Voor ons is samenwerken belangrijk. Door ons netwerk komen we tot verrassende combinaties. Sinds zes jaar hebben we een succesvolle samenwerking met Pluryn en werken de jongeren van Kemnade bij ons op het bedrijf. Dit zijn jongvolwassenen met een licht verstandelijke beperking of ernstige gedragsproblemen. Vaak komen hier nog psychiatrische, leer- of sociale problemen bij. Een aantal van hen werkt 3 dagen per week bij ons op de boerderij en helpt bij het onderhoud van het fruit, het schoonvegen van de paden, het plukken van fruit en het ontvangen van mensen.”
“Om succesvol te ondernemen moet je goed kunnen samenwerken en oppassen met het maken van aannames en openstaan voor nieuwe ideeën. Zorg ervoor dat je voldoende voorwerk doet, pas dan zie je welke mogelijkheden en kansen er zijn. Zoals ze in brandweertermen zeggen: neem 1 minuut extra de tijd, dan heb je 10 minuten gewonnen.”
“Om succesvol te ondernemen moet je goed kunnen samenwerken en oppassen met het maken van aannames.”
Barton geeft toe dat hij vroeger de neiging had om te snel te oordelen. Zo twijfelde hij in de eerste maanden van de samenwerking met Pluryn of hij er goed aan had gedaan. Hij vond het lastig om resultaat te zien omdat hij in eerste instantie vooral op productiviteit gefocust was. “Ik heb echt moeten leren om dat los te laten. Ze kwamen niet alleen om te werken, maar ook om een stukje rust te vinden, nieuwe energie te krijgen, te leren, om structuur op te bouwen en om onder de mensen te komen. Achteraf is deze samenwerking een van de dingen waar ik het meest trots op ben.” Waar Barton ook van geniet zijn de blije gezichten op de boerderij. “Ik hou van het werken met mensen. Het leuke aan zelf plukken is dat het me doet denken aan vroeger, wanneer je stiekem een appeltje van het land jatte. Deze was altijd het lekkerste. Bij ons ben je ook welkom om te proeven en de blije gezichten die dat oplevert vind ik prachtig.”
De ogen altijd open
“Als je ondernemer wilt worden is mijn belangrijkste tip: volg je hart en zorg voor een open houding. Van ieder mens kan je iets leren. En: sta open voor nieuwe ideeën. Besef dat de manier waarop je het zelf doet niet altijd de enige juiste manier is. En ook als je niet op dezelfde lijn zit kun je vaak toch iets creëren waar je beiden iets aan hebt.” Dit geeft hij ook door aan zijn drie dochters. “De oudste zit op de HAS in Den Bosch en heeft interesse in de agrarische hoek. Mijn andere dochters studeren toerisme en sport en gezondheid en zijn van harte welkom om activiteiten bij ons te ontplooien. Wie weet ontstaan daarin ook interessante combinaties,” zegt de gedreven Barton Arnts.
Verder vindt hij het belangrijk om zelfvoorzienend te zijn. “Iets kan niet alleen maar leuk zijn, je moet ook kijken of het uit kan. Je moet niet bang zijn om dingen te proberen, maar ook niet om toe te geven dat iets niet werkt. Dan moet je bereid zijn om er een streep door te zetten en wat anders te bedenken.”
Uit zijn enthousiasme is duidelijk dat Barton met volle teugen van zijn werk geniet, hoewel hij het soms te druk heeft. “Gelukkig trekt Angeline op zulke momenten op tijd aan de rem.” Het werk bij de brandweer zou hij echter niet willen missen. “Ik draai twee diensten van 24 uur per week. Vorige week kregen we bijvoorbeeld ’s nachts een melding van een gebouwbrand en dan moet je binnen 1 minuut met z’n allen op de wagen zitten. Op de wagen begin je met een uitvraag. Kunnen er nog mensen binnen zijn, waar is de brandkraan en hoe ziet de omgeving eruit? Ter plaatse moet je kunnen reageren op wat er zich op dat moment voordoet. Ik hou van het onverwachtse en het teamwork.”
Dat onverwachte probeert Barton ook in te zetten bij de pluktuin door zijn ogen open te houden voor interessante samenwerkingen. De toekomst lacht Barton en zijn familie dan ook toe: “We zijn nu bezig met een projectplan voor een buurtmoestuin. Hiermee willen we het mogelijk maken voor mensen met een lager inkomen en zonder tuin om te moestuinieren. Een eventueel overschot willen we dan leveren aan de voedselbank.”
Reacties