Bepakt met brieven en pakketjes razen de bezorgers op hun koeriersfietsen voorbij, Cycloon Post & Fietskoeriers zijn niet meer weg te denken uit het straatbeeld. Toen Cycloon in 2012 een postbedrijf in Zwolle ging runnen, nam het sociale ondernemen een vlucht. Inmiddels heeft Cycloon bij 32 post- en koeriersvestigingen zijn vlag gehesen en werken er ongeveer zeshonderd mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Mede-eigenaar Marieke Snoek staat symbool voor de ontwikkeling die deze sociale onderneming in rap tempo doormaakt. “Waarom zou je het niet op een sociale manier doen als dat wel kan?” Marieke genoot van haar werk als koerier: ‘’Als je je kop leeg wilt maken en een beetje geld wil verdienen is dit één van de mooiste banen.’’ Ze had de smaak goed te pakken en haar talent werd gezien door Eddy die haar een jaar later bedrijfsleider maakte van het Zwolse filiaal. ‘’Toen Eddy in 2012 getroffen werd door een hartinfarct werd Marieke operationeel directeur om in 2013 mede-eigenaar te worden van Cycloon. ‘’Dat is ook het bijzondere aan dit bedrijf. Ik begon als koerier en ben nu mede-eigenaar. Dat laat zien hoe belangrijk dit bedrijf het vindt dat werknemers kunnen doorgroeien en dat ze daarin ook actief met je meedenken.
Over Marieke Snoek en Cycloon
In 2002 werd in Zwolle het eerste filiaal geopend van Cycloon. Oprichter Eddy te Rietstap opende vervolgens een vestiging in Groningen en een vestiging in Arnhem. Marieke solliciteerde in 2008 naar een functie als fietskoerier. Na haar studie psychomotorische therapie wilde ze iets anders gaan doen. Daarbij viel haar oog op de koeriers van Cycloon: ‘’Ik zag ze altijd door Zwolle sjezen en dacht bij mezelf; dit lijkt mij wel wat’’, vertelt Marieke.
Documenten & zakken bloed
Toen oprichter Eddy te Rietstap in 2002 Cycloon oprichtte, wilde hij een alternatief bieden in de logistieke wereld. In Zwolle opende hij de eerste vestiging die op een duurzame en snelle manier pakketten ging bezorgen. Met de fiets welteverstaan: ‘’Eddy zag dat de koeriersdiensten veel beter geregeld konden worden. Al helemaal in de binnenstad waar je met de fiets veel sneller op locatie kon komen dan met de auto’’, vertelt Marieke.
In de beginperiode bezorgden ze veelal documenten, maar sprongen ze ook in de bres als ze spoedritjes binnenkregen van het ziekenhuis: “Wij werkten toen samen met twee ziekenhuizen in Zwolle. We werden dan gebeld door het pathologische lab en moesten, terwijl de patiënt onder narcose lag, bijzondere ‘pakketjes’ vervoeren. Daar zaten dan bijvoorbeeld zakken bloed, medicijnen, borsten, lymfeklieren, onderbenen en magen tussen’’, blikt Marieke terug.
De duurzaamheidsgedachte
Deze pakketjes werden dan vervoerd door koeriers die op de fiets door de stad crosten. Het duurzaamheidsidee zat er altijd al wel in zegt Marieke: ‘’Ik weet dat Eddy op een gegeven moment een bestelbusje verderop zag staan. De bezorger pakte dan één pakketje uit het dieselbusje en reed weer verder. Dit zette hem aan het denken.’’ Eddy zag dat er schonere manieren waren om de pakketbezorging te regelen. De enkele bestelbusjes die het bedrijf had, gingen op groengas rijden en hiermee ontstond steeds meer een idealisme. Dit mondde uit in een bedrijfsvoering die we sociaal ondernemen noemen.
Sociale ingrediënten
De duurzaamheidsgedachte was stevig verankerd in de bedrijfsvoering van Cycloon Fietskoeriers.De auto’s reden zogezegd op groengas, de bedrijfskleding werd gemaakt uit gerecyclede materialen en de gebruikte kantoorartikelen waren afkomstig van duurzame materialen. Kortom; alle ingrediënten waren aanwezig om deze onderneming nog ‘socialer’ uit te diepen.
In 2012 gebeurde dit met de overname van een postbedrijf in Zwolle. Vanuit de hoofdvestiging, ontving Cycloon klussen van de gemeente Zwolle. Toen de koeriers rectificatiebrieven vanuit de gemeente moesten bezorgen viel Eddy iets op. Hij zag dat werknemers van de Wezo, een sociale werkvoorziening in Zwolle, tegelijkertijd bezig waren om de eerste brieven te bezorgen. Dit terwijl Cycloon de rectificatiebrieven al aan het bezorgen was. Hij verwonderde zich daarover en dacht bij zichzelf: ‘’Dit moet toch beter kunnen?’’
“Eddy zag dat de koeriersdiensten veel beter geregeld konden worden.”
Kwaliteit leveren
Cycloon ging de uitdaging aan en nam in 2012 de postafdeling van de Wezo over. Hier gingen mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt werken. Marieke: ‘’Wij geloofden en geloven er nog steeds in, dat als je de processen goed neerzet, dat iedereen kwaliteit kan leveren. Ook mensen die een afstand hebben tot de arbeidsmarkt.’’
Het ging vervolgens snel met de postvestigingen die zich als een olievlek over Nederland verspreiden. In 2014 kende Cycloon een absoluut groeijaar en openden er nog eens vier postvestigingen haar deuren. ‘’Ruim 130 mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt kwamen bij ons werken. Gemeenten zagen dat de formule goed werkte en zo groeiden we hard door’’, vertelt Marieke trots.
Met inmiddels 23 postvestigingen, waar ruim 600 mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt werken, floreert deze sociale onderneming en lijkt de groei van deze postvestigingen nog niet af te nemen.
Sociale werkplaatsen
‘’Het viel allemaal op zijn plek. Het sociale ondernemen was iets dat bij dit bedrijf hoorde’’, vertelt Marieke. Ongeveer 70 procent van alle werknemers kent een afstand tot de arbeidsmarkt en bij de postvestigingen is dat bijna honderd procent. Voor de 32-jarige Marieke is dat niet anders dan het werken met ‘reguliere’ werknemers: ‘’Je moet mensen niet aanspreken op de dingen die ze niet kunnen, maar ze juist stimuleren om taken op zich te nemen die goed bij hen passen. Je geeft mensen dan een bepaald vertrouwen dat zich uiteindelijk terugbetaald.”
Daar zit ook precies de angel bij de sociale werkplaatsen vertelt Marieke: ‘’Mijn ervaring is dat mensen die bij een sociale werkplaats zitten een beetje gepamperd worden. De drempel om dan een dag niet te komen werken ligt dan ook een stuk lager, dat zie je terug in het ziekteverzuim bij deze werkplaatsen.’’
Maar het werken met mensen die een afstand tot de arbeidsmarkt hebben kan soms ook best uitdagend zijn, schetst Marieke: ‘’Het is een hele diverse groep en de meeste mensen hebben bijvoorbeeld angststoornissen, autisme of een laag IQ. Ze hebben daardoor meer persoonlijke begeleiding nodig en dat vergt meer tijd en energie.’’
Een sociale manier
Maar ondanks dit alles voelt het voor Marieke heel natuurlijk om op deze manier het bedrijf draaiende te houden. ‘’We zouden ook scholieren dit werk kunnen laten doen. Dat zou veel goedkoper voor ons zijn. Maar wij hebben een branche waarin wij mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt kunnen laten werken.
Ik zou ondernemers dan ook willen vragen: waarom zou je het niet op een sociale manier doen als dat wel kan? Het is naar ons idee gewoon niet realistisch dat je probeert zoveel mogelijk geld te verdienen zonder dat je omkijkt naar de samenleving. Dat is gewoon niet meer van deze tijd.’’
“Je moet mensen niet aanspreken op de dingen die ze niet kunnen, maar ze juist stimuleren om taken op zich te nemen die goed bij hen passen.”
Ontwikkelen op een voetstuk
Voor de toekomst heeft Marieke twee doelen met Cycloon. Enerzijds wil ze de binnensteden schoner maken. Anderzijds wil ze het mens-aspect verder uitdiepen: ‘’Zelf ben ik als koerier begonnen bij Cycloon en nu ben ik mede-eigenaar. Het ontwikkelen van mensen staat bij ons op een voetstuk. Onze werknemers moeten het gevoel hebben dat er uitdagingen voor hen zijn die ze kunnen oppakken.
Van daaruit moeten zij zich verder bij ons kunnen ontwikkelen. Dus ook de mensen die een afstand tot die arbeidsmarkt hebben. Dat maakt het voor ons nog uitdagender en leuker om te doen. Want zeg nou zelf: het is toch ontzettend gaaf als jij ervoor kan zorgen dan iemand met autisme of een lichamelijke handicap bij jouw bedrijf kan werken?’’
Reacties