Het begon allemaal toen een ‘gefrustreerde jongeman’, beter bekend als Merijn Everaarts, zich in 2010 in de wereld van de petfles stortte. Dit vormde de basis voor Nederland’s bekendste waterfles: de Dopper. Alhoewel Everaarts zich op dat moment nog niet bewust was van het feit dat hij een baanbrekend business model in handen had. Deze gefrustreerde jongeman is inmiddels een zeer succesvolle sociaal ondernemer en ‘zijn’ Dopper waterflessen zijn niet meer uit het straatbeeld weg te denken.
“Zowel voor mensen als milieu betrokken bezig zijn en daarbinnen constant verbetering in je onderneming aanbrengen. Dat is ons streven.”
Merijn Everaarts schetst het tafereel sprekend. Ergens in het einde van het vorige decennium op een herfstdag in oktober, zag een wat jongere en meer zoekende Merijn een documentaire over de plasticsoep. Dit is een immens gebied in het noorden van de Stille Oceaan waar grote aantallen plastic afval bijeen zijn gedreven. Deze documentaire liet bij hem het kwartje vallen. In zijn freelancewerk binnen de evenementenbranche was hij er ook al meerdere malen tegenaan gelopen. “Ik was er op een gegeven moment wel klaar mee, al die bergen met plastic afval geproduceerd door de bezoekers”, zo verklaart hij. Op dat moment kwamen er een aantal dingen bij elkaar.
In deze video vertelt Merijn Everaarts over zijn boodschap: “strijd met ons mee tegen plastic afval en voor veilig drinkwater wereldwijd.” Hij legt uit hoe hij op het idee kwam om met Dopper deze strijd aan te gaan. De video is gemaakt door Jeppe van Pruissen, Kees Klomp, Ron van Es en Mandy Fit voor MaatschapWij – een onafhankelijke beweging voor positieve maatschappelijke vernieuwing – in de serie ‘Purpose People’.
“Ik wou allereerst gewoon verandering zien in de wereld van de vervuiling.” Zo vond hij al snel de oplossing: dé ideale drinkfles voor kraanwater in plaats van mineraalwater. De rest is historie zou je bijna zeggen, maar zoals bij zoveel sociale ondernemingen ging het niet vanzelf. Om een zo mooi mogelijk ontwerp voor zijn nieuwe waterfles te vinden schreef Merijn Everaarts een ontwerpwedstrijd uit. “Hier bleek zo’n mooi ontwerp uit te komen, dat er bij mij een belletje ging rinkelen: waarom maken we hier geen business case van?”
Kraanwater voor iedereen
“Dat was een goed gevoel, want ik had een idee. Het was belangrijk om een deel hiervan echter af te staan aan het milieu,” zo legt ‘Mister Dopper’ uit. Zo benadrukt hij het belang van het wereldwijd promoten van kraanwater. In samenwerking met andere partijen probeert Dopper dan ook “de cirkel rond te maken”, door iedereen op aarde toestroom van goed kraanwater te bieden. “De petfles wordt gebruikt in landen waar het water gewoon uit de kraan komt. In de wereld lopen er 900 miljoen mensen rond die geen toegang hebben tot schoon drinkwater, dat was mijn begin concept,” illustreert hij.
‘Just like a social enterprise’
Nadat Everaarts zijn business model wat had aangescherpt was het tijd om het Dopper-verhaal aan menigeen door te vertellen. Niet alleen in ons eigen land reageerden mensen laaiend enthousiast, ook overzees waren mensen te spreken over zijn ideeën. “In Amerika werd mij verteld: Ah that’s great, sounds like a social enterprise!” Zo imiteert de Dopper-initiator in een echte Amerikaanse tongval. “Ik had alleen geen idee waar die man het in 2012 over had.”
“Je kunt je ook laten certificeren als social enterprise bij de Amerikaanse organisatie B-Lab. Op het moment dat ik hier achter kwam, zijn wij dit hetzelfde jaar (2012) nog in gang gaan zetten.” Op die manier werd de waterflessenonderneming Dopper ‘officieel’ een sociale onderneming. “Elke onderneming start met een lumineus idee, dit idee was blijkbaar in het ‘social enterprise model’ te gieten.”
Naast het aansluiten bij het Amerikaanse B-Lab, beschouwt Merijn Everaarts Dopper ook om andere redenen als sociale onderneming. “We zijn een goed doel dat impact probeert te maken.” Dit doet het bedrijf kort gezegd door het aantal petflessen op de wereld terug te dringen én door voor meer schoon drinkwater te zorgen. Daarnaast is het als sociale onderneming belangrijk om je ‘sociale verantwoordelijkheid’ te nemen. “Zowel naar je partners maar zeker ook naar je eigen medewerkers.”
“Mijn idee was blijkbaar in het social enterprise model te gieten”
Het einde der petflessen en verpakkingsindustrie
Sinds Merijn Everaarts op de proppen kwam met zijn Dopper-idee had hij een helder doel voor ogen: een einde maken aan het tijdperk van de petfles. “Inmiddels kunnen we (social) impact maken, dat is wat Dopper echt bereikt heeft”, aldus de trotse CEO. “Ik was dat kleine Merijntje op die hele grote boze wereld en zag een gigantisch probleem.” Nu zit hij inmiddels met de grote supermarkten (en andere) grote bedrijven om de tafel. “Iets wat ik nooit had durven dromen.”
Het einde maken aan de petfles was hierin altijd leidraad. “Stel je hebt in je studententijd een ingenieus plan, zet je er dan vooral vol voor in. Dan lukt het ook, zolang je maar echt bent als mens,” adviseert hij. Want de wereld wacht allang niet meer op types die alleen maar even ‘snel’ geld willen verdienen, bijvoorbeeld door het bouwen van een goedkope kledingfabriek in Bangladesh. “Dit is gelukkig niet meer de tijd waarin wij momenteel leven. Dus wanneer je idee echt is én het bij de tijdgeest past brengt het succes met zich mee.”
Al gaat dit volgens Everaarts natuurlijk niet zonder slag of stoot. Ups-and-downs zijn onoverkomelijk in de wereld van het (sociale) ondernemen. Focus je daarom op het goede wat we elke keer weer bereiken. “Als je alleen al kijkt wat je die dag voor een successen hebt behaald. Ik bedoel, als je ziet hoeveel en hard wij als mensen werken, daar wordt je bijna depressief van. Daarom is het belangrijk om te focussen op de positieve dingen die je behaalt.”
“Focus je elke keer weer op het goede wat je hebt bereikt”
Hoewel Dopper grote stappen zet in de strijd tegen de petfles, is de impact van plastic nog altijd enorm. “Wat wij in Nederland doen op het moment is een druppel op de gloeiende plaat.” Weliswaar ben je sinds begin dit jaar verplicht te betalen voor een plastic tasje, toch is dit pas het begin. “Het zou mooi zijn als de plastic tas er in de supermarkten helemaal niet meer is.”
Ook de verpakkingsindustrie is een groot zorgenkindje. Op 98% van de producten vind je immers nog single-use plastic, dat je na één keer gebruiken weggooit. “Hier moet iemand anders zijn verantwoordelijkheid in nemen,” zo pleit de Dopper-man. Bijvoorbeeld door mineraalwater nu niet meer in petflessen te verkopen. Natuurlijk is Dopper ook een commercieel bedrijf dat winst probeert te boeken. Toch is de core van de onderneming het maken van impact. “De gedachte is dat je als sociale onderneming geen geld mag verdienen, maar laten we dat alsjeblieft uit de wereld schrijven.”
“Laten we dat mineraalwater nu niet meer in petflessen verkopen en de hoeveelheid plastic wereldwijd terugdringen”
Samen sta je sterker
Om sociaal ondernemen meer de standaard te maken is samenwerking de sleutel. “Zeker in de wereld van het sociale ondernemen, want hier ben je nog meer een sociale factor. Of dit nou met grotere en of kleinere partijen is: dat maakt niet uit. Dat is ook wel de kracht van Dopper.” Everaarts benadrukt dat de angst dat iemand er met jouw briljante idee vandoor gaat nergens voor nodig is. Om die reden laat Dopper ook al haar successen zien. “Onze jaarcijfers vallen online te lezen net zoals alle samenwerkingen.”
Goed voorbeeld van samenwerking is de HR-strategie die Dopper samen met andere gevestigde Hollandse sociale ondernemingen als WakaWaka, Fairphone en Tony’s Chocolonely neerzette. “We hebben meerdere sessies gehad waarin zaken als pensioen en personeelszaken de revue passeerden. Zo hebben we elkaar geïnspireerd om een gezamenlijke HR-strategie te ontwikkelen.”
De zin van verandering
De laatste paar jaar is er een hoop veranderd als het gaat om bedrijven met een impact op de wereld. “De wereld staat in brand, zeggen ze wel eens. Mensen zijn wel klaar met de vervuilers, we worden met z’n allen socialer en er wordt meer gedeeld.”
“Iedereen ziet de zin van verandering.” Waar het in het verleden alleen ngo’s als Greenpeace of Amnesty International waren, wordt het nu mainstream om goed te zijn voor de wereld. “Mensen accepteren het niet meer om in een vervuilde auto te zitten, ze willen geen plastic om al hun groente heen verpakt. Gezonder leven is belangrijk geworden. Weg met de luchtvervuiling en het vervuilde drinkwater,” besluit de Dopper-voorman.
“Die bewustwording van het is nog niet te laat en laten we er het beste van maken. Help mee met de groei van de wereld én die van sociale ondernemingen.”
Bij so/creatie zijn we erg trots dat we ook het verhaal van een succesvolle sociale ondernemer als Merijn Everaarts hebben mogen vertellen. Als nieuwe suggestie voor de estafette draagt Merijn Mud Jeans founder Bert van Son aan. “Juist in de kledingbranche, welke naast de plastic verpakkingsindustrie misschien wel de meest vervuilende branche is, maken zij een verschil.”
Reacties