Nanne Brouwer raadde ons aan om Roderik Schaepman te interviewen. We spraken de directeur van de Buurtcamping vlak voor aanvang van de vierde editie. Als je dit weekend in Utrechtse parken mensen met wc-rollen onder hun arm ziet lopen, kijk dan niet raar op. Het Majellapark, Noordse Park en Park de Gagel zijn vanaf vandaag drie dagen het terrein van de Buurtcamping: waarschijnlijk de enige camping ter wereld waar je alleen je buren tegenkomt én waar bankdirecteuren, daklozen en yuppen gezamenlijk een biertje drinken. In 2013 door Roderik Schaepman opgezet in het Oosterpark in Amsterdam, inmiddels actief in elf Nederlandse parken. Maar in het begin was niet iedereen enthousiast: “Ze wilden me lynchen.”
Van een klein dorp in Drenthe verhuizen naar de grote stad, om er daar achter te komen dat niemand elkaar gedag zegt. Wat doe je dan? “Ik groette jarenlang iedereen die ik tegenkwam, tot iedereen iets terug zei. En we organiseerden weleens een buurtbarbecue.” Het idee van een buurtcamping ontstond heel toevallig: “Ik kwam terug van een kampeertrip met een vriend toen we een man zijn tent zagen proefopzetten in het Oosterpark. We keken elkaar aan en dachten precies hetzelfde: ‘Waarom organiseren we geen camping in dat park?’”
Over Roderik Schaepman
Na verschillende functies in marketing en communicatie begon Roderik Schaepman een communicatiebureau met zowel commerciële als maatschappelijke klanten. De maatschappelijke klanten bevielen hem toch beter: sinds 2010 richt hij zich met ‘The R&D Department’ alleen nog op ‘aardige organisaties’. Daarnaast is hij initiatiefnemer van ‘De Werkgelegenheid’ én maakte hij de persoonlijke documentaire ‘Ver van Daan’.
Een camping met als doel buurtbewoners dichter bij elkaar te brengen, dus. Enthousiast begon Roderik zijn plannen op een A4-tje te kalken. “Die vriend schrok een beetje van de snelheid waarmee ik het allemaal wilde gaan doen. Hij had net een mooie baan als journalist aangenomen en wilde zich daarop storten. Maar hij hielp wel mee om campingkrant ‘De Pleerol’ op te zetten en inmiddels is hij onze secretaris.”
‘Ik wist helemaal niet waar ik moest beginnen’
Roderik ging dus alleen aan de slag. Of nouja, alleen… Zijn uitgebreide netwerk kwam goed van pas. “Ik probeerde zo snel mogelijk leuke mensen die ergens goed in zijn erbij te betrekken. Zo kende ik iemand met verstand van productie en iemand die ervaring had met buurtinitiatieven. Daarna ging het vrij snel. Dat is ook het voordeel van een camping: men vindt het al snel een leuk idee en het is een vrij simpel concept, dus mensen willen er graag aan meewerken.”
“Die vergunning kregen we pas ná de camping.”
Dat klinkt wel heel makkelijk. Was hij ook weleens onzeker? “Ja man, totaal. Ik wist helemaal niet waar ik moest beginnen. Ik moest een plan schrijven, maar ik had nog nooit zoiets gedaan, of op die manier met de gemeente samengewerkt. Het duurde ook echt ontzettend lang allemaal. Iedereen vindt plannen leuk, maar voordat je daadwerkelijk een vergunning of financiering krijgt, ben je een hele tijd verder. Daar had ik me best wel op verkeken. Ik geloof dat we de vergunning officieel pas na de camping hebben gekregen.”
Alles behalve Lowlands
Ook de eerste kennismaking met de buurt was niet gemakkelijk. “Ik weet nog wel dat ik voor het eerst op een soort zeepkistje stond bij een buurtbijeenkomst. Ze wilden me lynchen. Het Oosterpark wordt na elk evenement totaal gesloopt achtergelaten. Die mensen dachten dat ik een soort Lowlands ging organiseren in hun park. Maar dit is juist iets voor de buurt, niet voor heel Amsterdam. Nu zijn diezelfde mopperaars onze grootste fans.”
“Een aantal bezoekers is maatschappelijk ondernemer geworden.”
De Buurtcamping is inderdaad alles behalve Lowlands. Alleen buurtbewoners mogen er – tegen betaling of als vrijwilliger – een tentje opzetten. Dat zijn er honderd, soms tweehonderd, maar niet veel meer dan dat. Ander verschil is dat een derde van de plekken gereserveerd wordt voor mensen die het niet breed hebben. Op de camping zitten daklozen en gezinnen met kinderen naast elkaar rond het kampvuur. Elk jaar onderzoekt de Buurtcamping het resultaat van hun inspanningen. “Vorig jaar hebben kampeerders gemiddeld twaalf nieuwe mensen ontmoet op de camping, waarvan ze met 80 procent nog contact onderhouden. Er ontstaan relaties en samenwerkingen. Mensen die de eerste keer gratis kamperen, melden zich het jaar daarna aan als vrijwilliger of zelfs als campingbeheerder. Een aantal bezoekers is zelfs maatschappelijk ondernemer geworden.”
Van fondsen naar sponsoren
Even terug naar dat ondernemerschap. De Buurtcamping is eigenlijk een stichting. Hoe zit dat? “We willen de camping toegankelijk houden voor mensen die niets hebben. Dan ben je in de eerste jaren echt afhankelijk van fondsen. Maar volgend jaar willen we meer het bedrijfsleven erbij betrekken. In de vorm van sponsoren, bijvoorbeeld.”
Want verdere uitbreiding staat op de planning. “Ik hoop dat we er dan een landelijke sponsor aan kunnen koppelen. Een grote supermarktketen heeft al aangegeven mee te willen werken. Maar voor de rest is het best lastig: veel andere bedrijven vinden ons nu nog niet ‘landelijk’ genoeg. En de meeste bedrijven hebben natuurlijk een heel andere doelgroep dan wij. Bijna niemand vind ‘daklozen’ interessant. Je moet de juiste persoon binnen een bedrijf weten te vinden. Iemand die ook vindt dat het bedrijf een maatschappelijke verantwoordelijkheid heeft.”
Commercieel en maatschappelijk
“Die verantwoordelijkheid zou eigenlijk in ieders dagelijkse bezigheid moeten zitten, wat je ook doet. Dat je niet alleen denkt: ‘Hoe kan ik dit product verkopen?’, maar ook: ‘Hoe kan ik dat zó doen dat de maatschappij er iets beter van wordt?’. Een bedrijf zoals TOMS, dat voor elk verkocht paar schoenen een paar doneert, is voor mij wel een voorbeeld. Het combineren van commercieel en maatschappelijk, daar liggen mooie kansen.”
“Ik zou het normaal vinden als je in je beoordelingsgesprek niet alleen de vraag krijgt ‘Hoeveel heb je verkocht?’, maar ook ‘Wat heb je bijgedragen?”
Hoe kunnen we ervoor zorgen dat sociaal ondernemen meer de standaard wordt? “Maatschappelijke impact moet onderdeel worden van de doelstellingen van een bedrijf en van functiebeschrijvingen. Ik zou het heel normaal vinden als je in je beoordelingsgesprek niet alleen de vraag krijgt ‘Hoeveel heb je verkocht dit jaar?’, maar ook ‘Wat heb je bijgedragen?’.”
“Fiscaal gezien moet sociaal ondernemen aantrekkelijker worden, vind ik. Want als stichting mag je geen winst maken, maar als BV mis je weer andere voordelen. En meer samenwerking is belangrijk: tussen stichtingen en het bedrijfsleven, maar ook tussen sociale initiatieven onderling. Clubs zoals Social Enterprise NL dragen daaraan bij.”
“Al je ideeën delen”
Wat wil Roderik startende sociaal ondernemers meegeven? “Breng je idee meteen tot leven door het te visualiseren. Dat hebben we met de Buurtcamping ook gedaan. Een postertje maken, terwijl er verder nog niets was. Maar dan lijkt het wel meteen heel ‘echt’. Dan heb je iets leuks om over te praten, het lokt reacties uit.”
“Sowieso geloof ik erin om al je ideeën met iedereen te delen. Sommige mensen zijn bang dat hun idee gejat wordt. Maar je krijgt hele goede feedback. En: durf te vragen, want uiteindelijk vindt iedereen het fijn om iets goeds te doen door te helpen. Gewoon lekker brutaal zijn. En gáán, hop.”
Wil je meer lezen over sociaal ondernemers zoals Roderik Schaepman? Houd dan vooral onze website in de gaten. Natuurlijk kan je ons ook op social media volgen! Like ons op Facebook, volg ons op Twitter of schrijf je in voor de nieuwsbrief! Voor een volgend interview draagt Roderik het stokje over aan De Waarmakers!
lian de jonge zegt
Erg mooi initiatief!
Hylke zegt
Hallo Lian! Dank je wel voor je reactie. Wij zijn zelf ook erg fan van het initiatief en kijken uit wat we in het vervolg verder gaan horen!