Stephan Pauly – Krachtige buurtinitiatieven vormen samen een WIJKcoöperatie

In 2013 richtten wijkbewoners uit herontwikkelingswijk De Barrier in Eindhoven Stichting Ik Wil op. Deze stichting heeft als doel een maatschappij op te bouwen waarin iedereen welkom is en een plek heeft. Omdat De Barrier geen wijkcentrum heeft, vond de stichting onderdak in de voormalige pastorie van een tot bedrijvencentrum omgebouwde kerk in de wijk. Vanuit dit pand zijn al snel 50 vrijwilligers namens stichting Ik Wil actief, die samen ruim 1000 mensen bereiken. Een aantal zzp’ers, die tot dat moment deel uitmaken van het bestuur, vinden het dan tijd voor de volgende stap. Samen richten ze coöperatie Ik Wil op.

Hoe het begon

Eén van deze mensen is Stephan Pauly. Stephan was vanaf de oprichting tot halverwege 2014 bestuursvoorzitter van Stichting Ik Wil. “Ik ben uit het bestuur gegaan om me meer te richten op de uitvoering.” Stephan heeft een masteropleiding tot Gedragsspecialist. Hij werkte als gezinsbehandelaar van multiprobleemgezinnen via het Centrum voor Jeugd en Gezin. Ook was hij leerkracht in het basis- en speciaalonderwijs.

“Mijn droom is altijd geweest om werken in de wijk mogelijk te maken.”

In 2015 ontstaat bij Stephan het idee om een textielatelier te vestigen in de wijk. Zelf zegt hij daarover: “Mijn droom is altijd geweest om werken in de wijk mogelijk te maken.” Voor zo’n textielatelier is echter geen plaats in de pastorie. De naastgelegen leegstaande school bood wel voldoende plaats, maar geld om deze aan te kopen heeft de stichting op dat moment niet. Na onderhandelen met de gemeente is de uitkomst dat Stichting Ik Wil de school in bruikleen krijgt. De stichting moet dan wel zelf het onderhoud aan het pand verzorgen. Dat blijkt goed te werken. Zo’n 2 jaar later denkt Stephan alweer na over de volgende stap: “We hopen in de toekomst samen met woningbouwcorporatie Woonbedrijf het pand te kunnen kopen en dan samen door te ontwikkelen.”

Van naaiatelier naar plek voor ambachten in de wijk

Nadat Stichting Ik Wil verhuisd is naar het leegstaande schoolgebouw en het textielatelier eenmaal draait, blijkt dit een groot succes te zijn. ‘Werk’ wordt een belangrijk thema voor de stichting. Steeds meer ‘ambachten’ (naast textiel ook taal, koken, zelfontwikkeling, tuin en techniek) krijgen een plaats binnen de stichting. Om hier ook ondernemend mee aan de slag te kunnen, wordt in 2017 coöperatie Ik Wil opgericht.

Stichting en coöperatie werken vanaf het begin nauw samen. Dat komt onder andere tot uiting in de verplichting dat de startende ondernemers binnen de coöperatie 1 dagdeel per week een cursus, training of andere leerzame activiteit organiseren in een van de ateliers. Zo komt het ‘leren ondernemen’ ook ten goede aan andere wijkbewoners die bij de activiteiten iets kunnen leren van de ondernemers in de coöperatie. Stephan legt uit waar de kracht zit: “Op deze manier willen we alle ateliers uitwerken tot kansrijke en krachtige buurtinitiatieven die tezamen een WIJKcoöperatie vormen.”

Met andere partners en betrokken bewoners uit Eindhoven vormen de stichting en de coöperatie samen de ‘community Ik Wil.’ Zelf omschrijft Ik Wil deze community als volgt: ‘Hier voelen mensen zich gezien door elkaar, helpen elkaar, steunen op elkaar en vraag en aanbod worden gekoppeld. Dat kunnen vragen zijn vanuit bewoners, maar ook van instanties of bedrijven die iets willen bijdragen. Ik Wil is faciliterend aan de beweging van burgers, bottum up, naar zelfregie, eigenkracht en samenkracht. De stip op de horizon is een samenleving waar mensen met al hun verschillen verbonden zijn, waar ieder mens zichzelf mag zijn en binnen zijn eigen mogelijkheden en draagkracht regie over zijn eigen leven voert.’

Bedrijf met sociale inslag met, voor en door de wijk

“De sociale activiteiten hebben een goede plek binnen stichting Ik Wil,” legt Stephan uit. “De wijkonderneming die wij in de vorm van een coöperatie aan het opzetten zijn, is een (commercieel) bedrijf wat werkt met een sociale inslag met, voor en door de wijk. ‘Sociaal commercieel’ noemen we dat.” Daarin is de kersverse coöperatie best ambitieus. Zo is het de bedoeling dat er vanuit de eerste omzetten huur betaald gaat worden aan de stichting voor het gebruik van het pand. Stephan: “Het ideaal is dat het werken in de wijk (in de coöperatie) zoveel opbrengt, dat de stichting nagenoeg onafhankelijk van subsidies haar sociale werkzaamheden kan uitvoeren.”

“De wijkonderneming die wij in de vorm van een coöperatie aan het opzetten zijn, is een (commercieel) bedrijf wat werkt met een sociale inslag met, voor en door de wijk.”

Op dit moment participeren 4 ondernemers in de coöperatie. Het streven is om het wijkbedrijf zo snel mogelijk uit te laten groeien tot 8 ondernemers in 2018. Er is maximaal plaats voor 2 ondernemers per atelier, dus 12 ondernemers in totaal. Er participeren drie verschillende soorten leden in de coöperatie:

• De vakman (mensen in een uitkeringssituatie onder begeleiding van stichting Ik Wil)
• De startende ondernemer (mensen die in de coöperatie starten als ondernemer)
• De sterke ondernemer (mensen die ervaren en reeds succesvol ondernemer zijn)

Het is de bedoeling dat een lid binnen de coöperatie kan doorgroeien. En als het lid een tijd als ervaren ondernemer binnen de coöperatie actief is, wat dan? Ook daar wordt over nagedacht. Stephan: “We hebben onlangs samen met een aantal andere ervaren ondernemers een BV opgericht en een pand gekocht. Ervaren ondernemers uit de coöperatie die daar interesse in hebben en geschikt voor zijn, zouden hun bedrijf vanuit deze BV verder voort kunnen zetten.”

Maar zover is het nog niet. De gemeente Eindhoven vindt het nog lastig om over te gaan tot het doorsturen van mensen met een uitkering of nieuwkomers die graag zouden willen ondernemen binnen de coöperatie. Vanuit de afdeling sociaal domein wordt er enthousiast gereageerd op de plannen van Ik Wil. Maar op de afdeling participatie, waar ook de uitkeringen onder vallen, zijn ze nog niet zover dat ze de stap kunnen zetten. “Het is onze wens dat de coöperatie Ik Wil de erkenning krijgt van de gemeente en een goede positie verwerft, zodat meer mensen mee kunnen doen in de coöperatie” besluit Stephan.